W dniu 15 czerwca obchodzimy Światowy Dzień Wiatru (ang. Global Wind Day). Pomysł pojawił się w roku 2007, kiedy to Europejskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej EWEA (European Wind Energy Association) oraz Światowa Rada Energetyki Wiatrowej GWEC (Global Wind Energy Council) zainicjowały to wydarzenie, które początkowo swoim zasięgiem objęło Europę, a od 2009 roku już cały świat.

Można zadać pytanie, czy rzeczywiście jego istnienie jest potrzebne i czemu ma służyć? Celem tego dnia jest promowanie ekologicznych źródeł oraz przekazywanie informacji o energii wiatrowej i jej możliwościach.

Wiatr to poziomy lub prawie poziomy, w stosunku do powierzchni ziemi, ruch powietrza, wywoływany przez różnicę ciśnień, różnicę temperatur oraz różnice w ukształtowaniu powierzchni. Występuje zawsze wtedy, gdy niż baryczny spotyka się z wyżem. Im to spotkanie jest bliższe, tym wiatr staje się silniejszy. Wiatry powstają także w miejscach o zróżnicowanej rzeźbie terenu. Stąd częstość występowania silnych wiatrów w górach, czy nad morzem. W przyrodzie wyróżniamy wiele typów wiatrów, w zależności od tego, w jakich warunkach powstają, czy mają charakter stały, zmienny czy występują okresowo. Wyróżnić można m.in.:

  • pasaty– to stałe, ciepłe wiatry morskie wiejące z umiarkowaną siłą występują w strefie międzyzwrotnikowej i wieją w kierunku równika. Na półkuli północnej wieją z kierunku północno-wschodniego, a na południowej z południowo wschodniego. Oba pasaty spotykają się ze sobą w miejscu, które określane jest jako międzyzwrotnikowa strefa zbieżności lub równikowy pas ciszy.
  • monsuny– to wiatry okresowo zmienne – latem wieją znad oceanu w stronę lądu, zimą natomiast znad lądu w kierunku oceanu. Monsun letni (morski) charakteryzuje się pogodą deszczową, związaną z niskim ciśnieniem nad lądem i wysokim nad morzem. Monsun zimowy (lądowy) przynosi pogodę suchą, spowodowaną wysokim ciśnieniem nad lądem i niskim nad morzem. Monsuny najsilniej rozwijają się w strefie południowych wybrzeży Azji. Występują również w Afryce i południowej Australii.
  • fen– to suchy, ciepły i zwykle porywisty wiatr, wiejący z gór w doliny. Przykładem tego rodzaju wiatru w Polsce jest wiejący w Tatrach halny.
  • bora– silny, porywisty i chłodny wiatr wiejący w dół po zboczach gór w stronę znacznie cieplejszego morza. Bora występuje wzdłuż wschodnich wybrzeży Morza Czarnego i północnego Adriatyku, a także w Ameryce Północnej w Kalifornii. Odmianą tego wiatru w południowej Francji jest mistral, wiejący poprzez Masyw Centralny w kierunku wybrzeży Morza Śródziemnego, pojawiający się najczęściej w okresie zimowym i wiosennym.

W przyrodzie wiatr ma znaczenie zarówno pozytywne np. wpływa na rozsiewanie nasion, stanowi źródło energii odnawialnej, ale także negatywne ma bowiem moc niszczenia, o czym również często się przekonujemy.

Oto kilka ciekawostek na temat wiatru :

  • w sprzyjających warunkach wiatry mogą rozpędzić nawet do 300 km/h. Największy odnotowany w historii wynik wiatru wyniósł 512 km/h (z taką siłą wystąpił żywioł w stanie Oklahoma w 1999 r.). Wynik ten nie został jednak oficjalnie uznany za rekordowy, ponieważ pomiar był wykonany nad powierzchnią ziemi, a oficjalne pomiary odnotowuje się na dole. Oficjalnym pierwszym wynikiem jest prędkość wiatru, który pojawił się w 1996 roku na australijskiej wyspie Barrow Island i wiał z prędkością 408 km/h.
  • wiatr może wpływać na zachowanie ludzi, powodować problemy kardiologiczne, zaburzać koncentrację, wywoływać rozdrażnienie, a nawet agresję. Przykładem takiego wiatru jest występujący w Tatrach halny, który przynosi szybką zmianę pogody, głównie temperatury powietrza i wilgotności oraz towarzyszy mu wzrost ilości jonów dodatnich w powietrzu. Właśnie te nagłe zmiany powodują pogorszenie samopoczucia u wielu osób.
  • w oku cyklonu, czyli centralnej części cyklonu, wiatr jest bardzo słaby lub zupełnie zanika.
    Brak jest tutaj również opadów, natomiast występuje podwyższona temperatura i bardzo niskie ciśnienie (poniżej 960 hPa). Dookoła oka cyklonu, dzięki bardzo silnemu prądowi wstępującemu, rozbudowują się ogromnych rozmiarów pionowe chmury kłębiaste. W ich strefie występują burze i gwałtowne ulewy
  • Wiatry i ich prędkość oraz występowanie prądów strumieniowych wpływa na maksymalne prędkości przelotowe samolotów. Samoloty lecące „pod wiatr” lecą wolniej względem ziemi. Lecąc z wiatrem są w stanie osiągnąć większe prędkości.
  • Wiatr może wpłynął na gwałtowną zmianę temperatury. Występujący w Górach Skalistych „chinook” – ciepły, suchy wiatr typu fenowego, potrafi przynieść kilkunastostopniowy wzrost temperatury w ciągu kilku minut. Rekordowa wartość to wzrost o 27 stopni Celsjusza w 2 minuty odnotowana w Speaffish w dakocie Południowej 22 stycznia 1943. 

Z okazji Światowego Dnia Wiatru Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi zachęca swoich Eko-Przyjaciół z terenu woj. łódzkiego do zrobienia własnoręcznie wiatraków z wykorzystaniem materiałów pochodzących z recyklingu.  Zdjęcia prac wstawcie pod postem  #Światowy Dzień Wiatru. Najbardziej pomysłowe prace zostaną nagrodzone drobnymi upominkami. Zdjęcia prac prosimy wstawiać do 15 lipca 2021 r. do godz. 24:00. 

W razie pytań prosimy o kontakt e-mail z naszym pracownikiem pod adresem: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.