Aktualności

Światowy Dzień Ptaków Wędrownych - 8 maja i 9 października

Światowy Dzień Ptaków Wędrownych (World Migratory Bird Day) obchodzony jest dwa razy w roku - zawsze w drugą sobotę maja i drugą sobotę października, czyli w tym  roku 8 maja oraz 9 października.

Historia święta sięga roku 2006, a zostało ustanowione przez Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych. Jego korzeni należy szukać w roku 1993 w Stanach Zjednoczonych. Jest to inicjatywa Cornell Laboratory of Ornithology i Smithsonian Migratory Bird Center.

Celem tego święta jest promowanie i ochrona ptaków wędrownych. Zwrócenie uwagi na zapewnienie im bezpieczeństwa, szczególnie w czasie wędrówki (poruszając również problem przeszkód na trasach wiosennych wędrówek), ochrony ich siedlisk i miejsc zgrupowań. Koncentrując się jednak na samej podróży, chcemy poznać zasady, którymi kierują się podczas lotu. Jak znajdują prawidłowy kierunek, jak poznają trasę swej wędrówki? Święto to stanowi niewątpliwie pretekst do przyjrzenia się tym niezwykłym stworzeniom i poznania wielu ciekawostek na temat ptaków, jednocześnie nie zapominając o ich bezpieczeństwie podczas lotu. Czy zastanawialiście się, jak ptaki orientują się
w prawidłowym kierunku lotu, jak uczą się trasy? Czy ustalają ją na podstawie położenia gwiazd w nocy? A w dzień, czy za pomocą słońca? Spójrzmy w górę i przyjrzyjmy się ptakom bliżejJ.

Czy wiecie, że:

  • ptaki lądowe potrafią pokonywać dystanse ok. 3000 km, siewkowe około 4000 km, natomiast rekordzistą jest szlamnik zwyczajny, który w 11 dni przeleciał 12000 kilometrów z Alaski do Nowej Zelandii bez międzylądowań. To najdłuższy nieprzerwany lot ptaka, jaki udało się zaobserwować i potwierdzić naukowcom,
  • przed migracją ptaki zwiększają zapasy tłuszczu w organizmie (tkanka tłuszczowa może stanowić nawet połowę ich masy ciała) oraz zmniejszają niektóre ze swoich organów wewnętrznych, aby zmniejszyć obciążenie w czasie lotu,
  • wiele gatunków ptaków podróżując na dalekich dystansach tworzy formacje zwane kluczami, które pomagają ptakom w oszczędzaniu energii potrzebnej do lotu,
  • przebieg szlaków wędrownych ptasich podróżników jest najprawdopodobniej zakodowany genetycznie, a młode osobniki już po 3-4 miesiącach po wykluciu są zdolne do samodzielnego lotu na zimowiska,
  • podróżując, ptaki orientują się poprzez obserwacje słońca i gwiazd, ale także korzystając z pola magnetycznego. Obserwując położenia słońca na niebie w różnych porach dnia ptaki są w stanie określić strony świata. Ciekawostką jest to, że ptak nie musi widzieć słońca, żeby orientować się w przestrzeni – ptak znajdujący się na półkuli północnej i zmierzający na północ będzie obierał taki kierunek, aby słońce mieć poza sobą. Z kolei ptaki wędrujące nocą, orientują się obserwując ruch gwiazd po nieboskłonie - na półkuli północnej względem gwiazdy polarnej,
  • ptaki dostosowują wysokość przelotów między innymi do ukształtowania terenu, ale także do zmniejszającej się zawartości tlenu w powietrzu oraz spadku ciśnienia – rekordzistkami pod tym względem są gęsi indyjskie, które były rejestrowane powyżej szczytu Mount Everest na wysokości około 10 kilometrów,
  • rekordzistką wśród ptasich podróżników, jeśli chodzi o najdłuższe wędrówki, jest rybitwa popielata – niektórzy przedstawiciele tego gatunku gniazdują daleko na północy, poza kołem polarnym, a zimują w pobliżu Antarktydy, czyli lato spędzają w warunkach ciągłego, arktycznego dnia, natomiast zimę w warunkach ciągłego dnia na Antarktyce. Trasa w jedną stronę może wynosić około 30 000 km – dzienny dystans to około 550 km. Ten niewielki ptak w ciągu życia byłby w stanie dolecieć na księżyc ponad 5 razy. Migrując, rybitwy popielate nie wybierają najkrótszej trasy, ale tę najbardziej optymalną pod względem zużycia energii (ptaki korzystają z korzystnych wiatrów, które ułatwiają podróżowanie) oraz dostępności pokarmu (żywią się skorupiakami i rybami).

Z okazji Światowego Dnia Ptaków Wędrownych Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi zachęca do wycieczek i spacerów, jak również obserwacji ptaków i udokumentowania efektów tych wędrówek w postaci zdjęć na naszym FB pod postem.

#ŚWIATOWY DZIEŃ PTAKÓW WĘDROWNYCH

Autorów najpiękniejszych zdjęć przysłanych do końca maja nagrodzimy drobnymi upominkami.

ZAPRASZAMY.

 

Do pobrania: